Pobranie krwi do badań laboratoryjnych u królika

Esther van Praag, Ph.D.

Tłumaczenie: Teresa Pyza, lek.wet. Dorota Pilich

MediRabbit.com is funded solely by the generosity of donors. Every donation, no matter what the size, is appreciated and will aid in the continuing research of medical care and health of rabbits. Thank you

Uwaga: ten dokument zawiera zdjęcia które mogą być nieodpowiednie dla niektórych osób.

Króliki są płochliwe i mogą podrapać manipulującą przy nich osobę albo zeskoczyć ze stołu do badań lekarskich. Często w odpowiedzi na próbę wkłucia do żyły brzeżnej ucha odpowiadają energicznym szarpnięciem, jeśli wcześniej skóra nie została znieczulona. Dlatego z reguły króliki przy wykonywaniu powyższej czynności powinny być unieruchomione przez owinięcie w ręcznik, torbę lub fartuch laboratoryjny.

For a pictorial demonstration of restraint in a towel, see: Safe immobilization of a rabbit in a towel (“rabbit burrito”)

MediRabbit Unieruchomiony krolik

Mniejsze ilości krwi (do 5 ml) można pobrać z żyły brzeżnej ucha przy użyciu igły o grubości 0,6 mm do 0,5 mm lub igły typu „motylek” (specjalna krótka igła do wkłucia ze skrzydełkami) o grubości 0,6 mm podłączonej do strzykawki lub probówki. Takie samo przygotowanie żyły stosuje się kiedy jest konieczne użycie igły z kaniulą.

MediRabbit Strzykawka z heparyną do pobierania krwi do badań

MediRabbit Igła typu „motylek”(u góry), do wkłucia dożylnego lub dotętniczego, oraz igła z kaniulą (u dołu)

Usuwamy włosy z ucha golarką, skórę czyścimy alkoholem. Skóra na uchu jest bardzo wrażliwa, z tego powodu jest zalecane znieczulenie skóry w okolicach planowanego wkłucia dożylnego przy użyciu kremu zawierającego lidokainę (np. EMLA® firmy AstraZeneca). Miejsce które natarliśmy kremem znieczulającym należy owinąć folią plastikową i ochronnie przylepcem. Po 45 minutach cała grubość skóry jest bez czucia a znieczulenie działa przez następne 60 minut.

Rozszerzenie naczynia krwionośnego uzyskujemy masując ucho, zbliżając do ucha źródło ciepła lub przy użyciu środków rozszerzających naczynia np. acetylopromazyny (0.25 ml, podskórnie).

Po zamknięciu (przez uciśnięcie) żyły wprowadza się ostrożnie igłę i pobiera krew. Cała czynność musi być wykonana powoli, tak aby zapobiec hemolizie czerwonych krwinek, jednak na tyle szybko aby zapobiec powstawaniu zakrzepów. Po usunięciu igły miejsce wkłucia uciskamy bawełnianym gazikiem przez przynajmniej 1 minutę lub do ustania krwawienia, żeby zapobiec powstawaniu krwiaków. Nie powinno używać się do tego celu gazika nasączonego alkoholem; alkohol powoduje rozszerzenie naczyń zapobiegając krzepnięciu krwi.

Plamy krwi z ucha można usunąć wodą utlenioną.

MediRabbit wprowadzenie igły o grubości 0,5 mm do żyły brzeżnej ucha unieruchomionego królika	MediRabbit Krew może być pobrana
Akira Yamanouchi Pobranie krwi z żyły brzeżnej ucha	MediRabbit Ucisk przy użyciu gazika przez okres 1 minuty po wkłuciu dożylnym

Do pobrania dosyć dużej ilości krwi można użyć żyły szyjnej. Duże podgardle samic nie jest przeszkodą. Królik może być umieszczony w kilku pozycjach tak aby możliwe było pobranie krwi z żyły szyjnej:

MediRabbit

Różne miejsca pobrania krwi u królików (marginal vein of the ear - żyła brzeżna ucha, jugular vein – żyła szyjna, cephalic vein – żyła odpromieniowa, saphenous vein – żyła odpiszczelowa)

- pozycja leżąca na mostku, z szyją skierowaną do góry i przednimi kończynami zwisającymi ze stołu do badań lekarskich,

- pozycja leżąca na grzbiecie, po bezpiecznym unieruchomieniu królika przy użyciu ręcznika wyciągamy szyję tak aby uwidocznić żyłę szyjną;

- pozycja leżąca na boku, z szyją wyciągniętą i przednimi nogami odciągniętymi w dół.

Przed pobraniem krwi usuwamy włosy. Nie należy pobierać krwi z żyły szyjnej jeśli królik wykazuje zaburzenia oddychania.. U zwierzęcia rzeczywiście w tym przypadku mogą podczas pobierania krwi wystąpić objawy sinicy (cyjanozy).

Inne miejsca pobrania krwi to żyły odpromieniowa i odpiszczelowa. Przebiegają tak samo jak u psów i kotów. Żyły te są bardzo kruche, łatwo powstaje krwiak.

Należy unikać pobierania krwi z centralnej tętnicy usznej, chyba że potrzebne są do pobrania większe ilości krwi. To miejsce wkłucia jest bolesne i często w następstwie dochodzi do niedokrwienia dalszej części ucha spowodowanej utrudnieniem dopływu krwi do małżowiny usznej po utworzeniu się krwiaka lub spowodowanej uszkodzeniem naczynia krwionośnego (uraz naczynia z powstaniem zakrzepu). Co więcej, w przypadku kiedy zastosujemy zbyt duży nacisk b. prawdopodobne jest zapadnięcie się naczynia krwionośnego. Jeśli nie można uniknąć użycia centralnej tętnicy usznej, wprowadzamy igłę o grubości 0,8 mm do naczynia tak blisko czubka ucha jak to jest możliwe. Krew powinna natychmiast zacząć płynąć do strzykawki; kiedy jest ona już pełna, można ją zastąpić nową odłączając główkę igły

Królika powinno się obserwować przez następne parę godzin żeby upewnić się że krwawienie w miejscu wkłucia całkowicie ustało.

Kliniczne badania laboratoryjne krwi królika

Podziękowania

Jestem winna podziękowania moim królikom Grijsje, Florze i Stampi za ich cierpliwość. Podziękowania dla Akira Yamanouchi za zgodę na użycie zdjęć z VEIN (Veterinary Exotic Information Network, http://vein.ne.jp/).

Dalsze informacje

Mc Guill, M.W. and Rowan, A.N. (1989) Biological effects of blood loss: implications for sampling volumes and techniques. ILAR NEWS 31, No. 4, 5-18.

Exotic Companion Medicine Handbook for Veterinarians, Cathy Johnson-Delaney and Linda Harrison

Mader DR. Rabbits - basic approach to veterinary care. In: Hillyer EV, Quesenberry KE (eds.): Ferrets, Rabbits, and Rodents - Clinical Medicine and Surgery. Philadelphia, WB Saunders, 1997: 160-168.

Paul-Murphy J, Ramer JC. Urgent care of the pet rabbit. In: Rupley AE (ed.): Vet Clin North Am (Exotic Anim Pract). Philadelphia, WB Saunders, 1998: 127-152.

e-mail: info@medirabbit.com